Vlaamse PhD Cup gaat naar hersenwetenschapper Angelique Van Ombergen

Angelique Van Ombergen (Universiteit Antwerpen) is de winnaar van de Vlaamse PhD Cup 2018. Met die prijs bekroont Scriptie vzw de doctor die erin slaagt om zijn jarenlange onderzoek helder uit te leggen in drie minuten. Zo wil de organisatie het onderzoek van jonge wetenschappers aan het grote publiek tonen. Van Ombergen onderzocht hoe het brein van astronauten zich aanpast aan een ruimtereis. Zij wint een opleidingscheque van 5.000 euro bij de Vlerick Business School en een deelname aan Universiteit de van Vlaanderen.

Het onderzoek van Van Ombergen kaderde in een project van het European Space Agency. Zij onderzocht het effect van ruimtevaart en gewichtloosheid op het menselijk brein door voor én na ruimtemissies hersenscans bij kosmonauten af te nemen. “Dankzij een halve eeuw biomedisch onderzoek bij astronauten weten we veel over de lichamelijke klachten, zoals afname van de spiermassa, die ruimtereizen met zich meebrengen. Maar wat er met het menselijk brein gebeurt, weten we nog niet echt. Die kennis is cruciaal, want mensen gaan steeds langer de ruimte in en reizen naar Mars en maankolonisatie stonden nog nooit zo uitdrukkelijk op de agenda. Met mijn onderzoek wil ik dat beter in kaart helpen brengen”, aldus de laureate. (Meer over haar onderzoek)

“Dat ruimtereizen heel wat lichamelijke klachten met zich meebrengt weten we al langer. Wat we nog niet weten is wat er met het brein van ruimtereizigers gebeurt. Dat is cruciale info voor toekomstige missies naar Mars.”
- Laureate Angelique Van Ombergen

Van Ombergen wist de jury met Jan Hautekiet (Radio 1), Katleen Bracke (Universiteit van Vlaanderen), prof. dr. Sylvia Wenmackers (KU Leuven – Jonge Academie) en prof. dr. Bruno Blondé (UAntwerpen), te overtuigen. Jurylid Katleen Bracke “Van Ombergen presenteerde haar jarenlange onderzoek op een heel heldere, fascinerende en gedreven manier.”

“Van Ombergen presenteerde haar jarenlange onderzoek op een heldere, fascinerende en gedreven manier. Ze maakte ook goed duidelijk waarom dit het grote publiek aanbelangt.”
- Jurylid Katleen Bracke

Van Ombergen krijgt voor haar overwinning een opleidingscheque voor de Vlerick Business School ter waarde van 5.000 euro. Daarnaast wordt zij uitgenodigd om een videocollege te geven bij de Universiteit van Vlaanderen.

Tweede en derde laureaat
De tweede plaats ging naar doctor in de ingenieurswetenschappen Lode Daelemans (UGent). Daelemans ontwikkelde tijdens zijn doctoraat schaderesistente composietmaterialen door gebruik te maken van nanotextiel. (Meer over zijn onderzoek).

Jolien Faes, doctor in de taalkunde (UAntwerpen) vervolledigt de top 3. Zij volgde jarenlang doofgeboren kinderen met een cochleair implantaat op. Ze kon aantonen dat deze kinderen niet alleen in staat zijn om te leren spreken, maar dat ze bovendien hun taalachterstand ten opzichte van hun horende leeftijdgenootjes op vijfjarige leeftijd kunnen inhalen. (Meer over haar onderzoek)

Meer dan 5.300 stemmen voor publieksprijs
Ook het publiek kreeg een stem in het aanduiden van een publiekswinnaar, dit op initiatief van mediapartners Canvas, De Morgen en EOS. Op basis van filmpjes waarin de 8 finalisten hun onderzoek presenteerden brachten meer dan 5.300 mensen een stem uit voor hun favoriet. Met ruim 1.200 stemmen achter haar naam ging de publieksprijs naar arts Katrien Benhalima. Dankzij haar onderzoek kunnen we zwangerschapsdiabetes bij vrouwen tijdig opsporen en behandelen (Meer over haar onderzoek). Ook zij mag haar onderzoek straks presenteren tijdens een college bij de Universiteit van Vlaanderen.

Mediabad als remedie voor drempelvrees
“Jaarlijks worden in Vlaanderen zo'n 1.800 doctoraten afgewerkt. Die studies vinden vlot hun weg naar wetenschappelijke publicaties, maar slechts een fractie komt het grote publiek ter ore”, verklaart Arnaud Zonderman van organisator Scriptie vzw. “Jonge onderzoekers hebben vaak een zekere drempelvrees om buiten de academische wereld over hun onderzoek te praten. Zeker als daar een microfoon of een camera aan te pas komt.” Om die reden kregen de 16 deelnemers, toponderzoekers die de organisatie selecteerde uit 63 kandidaten, een vierdaags mediabad met onder andere camera-, interview- en presentatietraining door experten als Ivan De Vadder en Phara de Aguirre. Bij de halve finale aan de VRT koos een jury met onder meer VRT-wetenschapsjournalist Koen Wauters acht finalisten, waaruit Angelique Van Ombergen nu bij de finale als winnaar uit de bus kwam.